Czy zmianie ulegną kryteria przyznawania statusu działacza opozycji antykomunistycznej? Być może, jeżeli komisja senacka, a następnie parlament przyjmie petycję - projekt ustawy Stowarzyszenia Walczących o Niepodległość 1956-89 ws. zmiany ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych. Stowarzyszenie postuluje zmianę jednego zapisu. tj. art.4 pkt.2 ustawy stanowiącego, iż status działacza może uzyskać osoba, wobec której w archiwum Instytutu Pamięci
Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Przeciw Narodowi Polskiemu nie
zachowały się dokumenty wytworzone przez niego lub przy jego udziale, w
ramach czynności wykonywanych w charakterze tajnego informatora lub pomocnika
przy operacyjnym zdobywaniu informacji przez organy bezpieczeństwa państwa”. Stowarzyszenie proponuje zmianę tego zapisu i wpisanie warunku, że status działacza może uzyskać osoba, która,
nie podjęła współpracę z organami bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art.3a
ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach
organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów.
Jak zauważa Stowarzyszenie dotychczasowy zapis jest niefortunny, pod względem logiczno językowym sugeruje, że warunkiem otrzymania statusu była współpraca z SB, z tym że akta zostały zniszczone.
Ponadto uchwalając ustawę przyjęto tzw. dokumentacyjny charakter weryfikacji,
czyli podstawą odmowy potwierdzenia warunków jest istnienie dokumentu,
wytworzony bezpośrednio lub przy współudziale w charakterze tajnego informatora
lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji. Instytut Pamięci
Narodowej ww. przepis interpretuje w sposób literalny (zawężający), co oznacza,
iż wystarczy jednostronna/e notatka/i służbowa/e funkcjonariusza SB (bez
żadnych innych dowodów) dla uznania, iż osoba brała udział w wytworzeniu
dokumentów w charakterze tajnego informatora lub pomocnika operacyjnego, nawet
jeżeli inne dowody podważają takie stwierdzenie (np. z akt wynika iż w okresie
rzekomego informowania, SB prowadziła grę operacyjną w celu kompromitacji
działacza).
Celem art.4 pkt.2
ustawy miało być wyeliminowanie z grona działaczy opozycji antykomunistycznej i
osób represjonowanych - osób, które współpracowały w charakterze tajnego
współpracownika lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji. Jednak zapis art.4 pkt.2 ustawy w dotychczasowym brzmieniu prowadzi m.in. do odmowy potwierdzenia warunków w sytuacji gdy współpracy nie było lub nie ma nią dowodów (czyli na podstawie jednostronnych dokumentów SB, sporządzanych bez wiedzy i udziału osoby, na którą funkcjonariusz organów bezpieczeństwa państwa się powoływał) Zapis stoi także w sprzeczności z orzecznictwem m.in. Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego, z których wynika, że jednostronne notatki, gdy nie ma zobowiązań danej osoby do współpracy czy pobierania wynagrodzenia za przekazywane informacje – nie stanowią o świadomej współpracy. Skoro IPN przy wydawaniu decyzji odmawia przeprowadzenia jakiegokolwiek postępowania dowodowego dot. ewentualnej współpracy, a opiera się wyłącznie na dokumentach (w tym także jednostronnych, zawierających treści nieprawdziwe) zatem występuje konieczność zmiany tego zapisu.
Stowarzyszenie proponuje zatem zastąpić aktualny zapis art.4 pkt.2 ustawy o działaczach
opozycji antykomunistycznej poprzez jednoznaczne odwołanie się do definicji współpracy
zawartej w art.3a ustawy lustracyjnej (lub tak być przeformułowany, by
umożliwić realne postępowanie celem stwierdzenia faktu współpracy lub braku
dowodu takowej).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz